In het ontwerp van de vlag komen kenmerken voor die teruggrijpen naar de historie van het gebied

waarin het huidige Vogelwaarde ligt.

De diagonaal in de vlag welke van linksboven naar rechtsonder loopt staat symbool voor een periode

die terugvoert naar eeuwen geleden.

Op een landkaart uit 1274 is een uitloper te zien die van de Westerschelde tot de Bierkaai in Hulst

reikt, en die door de jaren heen door geulvorming zichzelf kanaliseerde.

De Hulstenaren deden er alles aan om dit kanaal bevaarbaar te houden in verband met de

bereikbaarheid van het Hulsterhavengebied. Het kanaal doorkruiste eveneens als een diagonaal

het grondgebied waarop later de dorpen Boschkapelle en Stoppeldijk zouden ontstaan.

 

In 1645 is de Stoppeldijkpolder tot stand gekomen. In deze polder werd door Franciscaanse paters

een houten kapel gebouwd welke in 1757 werd herbouwd. Deze kapel werd de Boskapel genoemd.

In de Stoppeldijkpolder vestigde zich een parochie. Het dorp dat daardoor ontstond kreeg als naam

Boschkapelle, genoemd naar de Boskapel. Het wapen van Boschkapelle werd op 31 juli 1817 per

Koninklijk Besluit aan de gemeente Boschkapelle toegekend. Het is uitgevoerd in de rijkskleuren

azuur en goud zoals gebruikelijk was wanneer de aanvrager van een wapen de kleur niet nader

specificeerde. Het wapenschild van Boschkapelle werd volgens de blazoenering als volgt

omschreven: In blauw een kapel aan het eind van een laan met bomen, alles van goud. Analoog

aan het wapenschild van Boschkapelle is links op de vlag Boschkapelle weergegeven, een gouden

kapel met bomen in de kleur blauw.

Op een landkaart uit 1650 is het kanaal tussen de Schelde en Hulst nog steeds te zien. Het moet

dan al bijna onbevaarbaar zijn geweest vanaf Rapenburg tot Hulst. Het gebied ten noord-oosten en

zuid-westen van het kanaal heeft gedurende 60 jaar in de tachtigjarige oorlog (1568-1648) onder

water gestaan, en is toen voorzien van een vers vruchtbaar kleipakket uit zee. Op de landkaart zijn

de percelen langs de noord-oost zijde van het kanaal in detail weergegeven in gemeten en roeden.

Op de huidige hoogtekaart van het waterschap is te zien dat de landerijen ca 1,5 meter hoger

liggen dan het omliggende land. De gunstige grondwaterstand in combinatie met vruchtbare grond

maken dit gebied aantrekkelijk voor de landbouw. Het is in dit gebied waar het dorp Stoppeldijk later

zou ontstaan. De naam Stoppeldijk bestond echter al eerder als "Stoppeldijcke" en was al bekend

sinds de middeleeuwen, ook als uithof (achter Patrijzendijk 10) van de monniken van Cambron.

Het wapen van Stoppeldijk werd op 31 juli 1817 bevestigd door de Hoge Raad van Adel aan de

Zeeuwse gemeente Stoppeldijk. De beeltenis van het toenmalige wapenschild van Stoppeldijk werd

volgens de blazoenering als volgt omschreven: In goud, op een grond van groen, drie garven,

elk van twee korenschoven van natuurlijke kleur en een schildvoet van zilver, beladen met een

golvende dwarsbalk van groen. De florerende landbouw vindt duidelijk uiting in de afbeelding op het

wapenschild. Rechts op de vlag zijn de drie garven omgeven in de kleur groen als element toegevoegd,

zij staan daarmee opnieuw symbool voor het dorp Stoppeldijk. De drie garven zijn in hun naturel kleur

uitgevoerd. De kleur groen staat symbool voor de landbouw.

 

Stoppeldijk werd als gemeente opgeheven in 1936. De dorpen Boschkapelle, Hengstdijk, Ossenisse

en Stoppeldijk werden samengevoegd als gemeente onder de naam Vogelwaarde. Het wapen van

Vogelwaarde werd op 9 november 1938 verleend door de Hoge Raad van Adel aan de Zeeuwse

gemeente Vogelwaarde. De vier dorpen werden op het toenmalige wapenschild symbolisch afgebeeld

als vier kieviten. Een opvallend detail is dat deze vier kieviten naar links kijken. In de heraldiek - het

versieren van de wapenuitrusting - heeft dit van oudsher een negatieve betekenis. Een dier dat op

een wapenschild naar links kijkt zal vaak als bastaard worden aangeduid. Het kan niet anders dan

dat met het ontwerpen van het wapenschild van Vogelwaarde de ontwerpregels van de heraldiek

deels werden losgelaten.

De gemeente Vogelwaarde ging in 1970 op in de gemeente Hontenisse, daarmee is het wapenschild

van de gemeente Vogelwaarde komen te vervallen. Op het wapenschild van Hontenisse keert de

kievit terug, nu als eenling, en hij kijkt weer naar rechts(!) De naam Vogelwaarde blijft echter

behouden en wordt toebedeeld aan de twee dorpen Boschkapelle en Stoppeldijk die inmiddels

letterlijk naar elkaar toegegroeid zijn en voortaan als één dorp zullen verdergaan.

In 2003 vond de laatste gemeentelijke herindeling plaats. Daarbij ging de gemeente Hontenisse op

in de gemeente Hulst. Het wapenschild van de gemeente Hontenisse verliest daarmee zijn status.

Het wapenschild van de gemeente Hulst blijft ongewijzigd.

In de eeuwen voor ons kende het landschap waaruit uiteindelijk het dorp Vogelwaarde is gevormd

tal van transformaties. Er is ingepolderd, er is gebouwd, er is verloren gegaan, er is herbouwd, er zijn

herindelingen geweest. Wie de landkaarten bekijkt, en dan vooral de heel oude, ziet dat bijna niets

hetzelfde is gebleven. En ook vandaag blijft steeds alles in beweging. En toch, van dit alles lijkt de

kievit zich weinig aan te trekken. Hij is altijd al nabij geweest. Daarbij zijn ook zijn roep en capriolen

in de lucht al die voorbije eeuwen onveranderd gebleven, maar o zo kenmerkend voor hem.

Zijn aanwezigheid is niet onopgemerkt gebleven getuige zijn afbeelding die voor het eerst opduikt,

in viervoud zelfs, in 1938 op het wapenschild van de gemeente Vogelwaarde. Ook wie vandaag in

Vogelwaarde een stap buiten de deur zet en het polderlandschap inkijkt krijgt al snel de kievit in

het vizier. Hij is er gewoon. Zelfs wie de slaap niet kan vatten tijdens een warme zomernacht weet

zich nooit alleen. Maling hebbend aan een dag- nachtritme laat de kievit zich ook in de nacht horen

door ons open slaapkamerraam, zijn naam roepend terwijl hij opvliegt in de donkerblauwe lucht.

De kievit hoort bij Vogelwaarde, zoals de zon bij de dag en de maan bij de nacht. Eeuwen geleden

al had de kievit een vaste stek op het toen nog onbebouwde land tussen het Ruischende Gat en

Het Koegat, precies daar waar het Vogelwaarde van nu is ontstaan. Dit wetende kunnen we

enigszins amusant beweren dat de Kievit een avant la lettre inwoner van Vogelwaarde is. Een reden

temeer waarom hij trots mag pronken midden op de vlag.